28 augustus 2020

Lyenn: ‘Ik schrijf mijn songs altijd ’s nachts’

Any Minute Now! is een concept dat gebaseerd is op muziek ontdekken. Muziek die wellicht niet altijd gericht is op een gigantisch groot publiek, maar bij ondergetekende wel altijd de juiste snaar raken. Sinds half november 2019 wist ik dat het op 2 april zou gebeuren: Lyenn, een muzikant die ik al tien jaar nauwgezet volg, zou met het majestueuze album Adrift van begin 2020 op zak de door mij gehoste avond in Gebouw-T opluisteren met een optreden. Dat liep dankzij de pandemie even anders, maar hij komt alsnog! Op donderdag 10 september, intiem en op afstand. In een stille zaal zal het zelfs extra genieten zijn!

Door Willem Jongeneelen

Lyenn is his middle name. Hij heet voluit Frederic (Fred voor intimi) Lyenn Jacques. Half Brits, half Belgisch. Hij komt naar Bergen op Zoom met een meesterlijke band, met daarin onder meer drummer Christophe Claeys, bekend uit onder meer Balthazar, Amatorski, Bony King of Nowhere, Mark Lanegan Band. Frederic Lyenn Jacques leidt zelf ook een soort driedubbelleven. Als bassist is hij actief in de drie-eenheid Dans Dans en toert hij al een jaar of acht de wereld rond in de Mark Lanegan Band. Als soloartiest, opererend onder die middle name, maakte hij een vierde album dat de luisteraar emotioneel naar de keel grijpt.

Voor het album Adrift koos Lyenn (zang/piano/gitaar/synth) ervoor om acht tracks met de Amerikanen Aaron Roche en Shahzad Ismaily en de Zwitser Julian Sartorius (op gitaren/bas/keys/trombone/drums) live in een IJslandse studio vast te leggen. Het zegt iets over het vakmanschap van die heren dat je van die werkwijze absoluut niets meekrijgt, want vanaf de trage openingsklanken van Morning Sun wordt je 40 minuten lang meegezogen in een wereld waar ook liefhebbers van Mark Hollis, Thom Yorke, Marc Ribot en Jeff Buckley zich graag diep in de nacht in trance laten wiegen. Vooral gedurende het 8-minuten durende mantra Hissing Fire. Adrift is geen gemakkelijke kost, maar ook minder niche dan wellicht vermoedt. Wie de moeite neemt vaker te luisteren, in stilte, maar met de volumeknop minimaal op zeven, merkt pas goed hoe diep alle subtiliteiten, woorden en lagen binnen kunnen dringen. In het bezwerend mooie Until We Blend blijkt dan uiteindelijk een schitterende popsong met Lyenn als innemende zanger die zich vocaal ergens tussen Nick Drake en Tamino ophoudt.

‘Intens, dynamisch en grillig’, dat zijn drie vaak gebruikte typeringen om de songs van Lyenn te omschrijven. Zijn stem kent een groot bereik, in de muziek is veel ruimte voor improvisaties en woorden zijn vaak vectoren om, in combinatie met de muziek, het juiste gevoel teweeg te brengen. Bij een interview in een Antwerps jazzcafé, ter promotie van een van zijn eerdere albums, opgenomen met gitarist Marc Ribot (Tom Waits, John Zorn, David Sylvian en Elvis Costello) en muzikanten uit de bands van Bonnie ‘Prince’ Billy en Antony & The Johnsons, bleek dat Lyenn in werkelijkheid geen praatjesmaker is. Hij zit er zelfs wat ongemakkelijk en behoorlijk verlegen bij. ,,Ik ben geen prater. Ik vind het leven soms moeilijk, en dat hoor je terug in mijn muziek. Ik heb geen fatalistische neigingen of zo. Ik kan ook wel genieten, maar ik observeer ook veel leed. Ik vind veel zaken pijnlijk. Humane zaken vooral.”

Lyenn is een denker, zowel een pietje precies als een notoire twijfelaar, en zijn liedjes hebben vaak een donkere kant. ,,Donker vind ik niet het juiste woord. Ik zou ze eerder gevoelig willen noemen. Dat is toch wat anders. Ik schrijf ze wel altijd ’s nachts, als het donker is inderdaad, en stil. Mijn bedoeling is bij mensen binnen te dringen. Het enige dat me rechthoudt, is dat dat ook lukt. Ik probeer via mijn muziek een gemeenschappelijke band met hen te creëren. Er zijn diverse fases in communicatie. Ik begin bij mezelf. Mijn songs moeten bij mij iets teweeg brengen. Ik ga er vanuit dat, als ik zing en speel, mensen in het publiek datzelfde gevoel krijgen of individueel hun eigen emoties in het spel zetten. Ik ga er niet vanuit dat iedereen exact hetzelfde voelt en verstaat, wel dat ze ieder voor zich een relatie aangaan met wat ik uitdruk. Ik speel graag in ruimten waar ik die intieme individuele relatie met mensen aan kan gaan. Ik denk dat dat kan. Als het geluid goed is, krijg ik de zaal stil en kan er iets moois ontstaan.”

Ik weet dat dat laatste waar is. God, wat kijk ik opnieuw naar dit optreden uit!

Lyenn: donderdag 10 september op Waterput presenteert Any Minute Now! in Gebouw-T, Wilheminaveld 96 Bergen op Zoom. Deuren 19:30, aanvang 20:15 uur. Muzikale omlijsting DJ WcoolJ. Er zijn hier nog tickets te bestellen.